Dalton
Het Talent is een gecertificeerde Daltonschool. In mei 2024 hebben we de verlenging van het Daltoncertificaat ontvangen voor de komende 5 jaar. In ons onderwijs vormen de Daltonkernwaarden: verantwoordelijkheid, samenwerking, zelfstandigheid, effectiviteit en reflectie de uitgangspunten voor onze manier van lesgeven en de omgang met de leerlingen.
‘The fearless human being’
Het Daltononderwijs stelt zich ten doel om het onderwijs efficiënt in te richten door de kerndoelen met betrekking tot de leerinhouden van het onderwijs af te stemmen op de behoeften, interesses en competenties van leerlingen. Een Dalton-leerkracht leidt dit leerproces waar het nodig is en begeleidt het waar dat kan. Hij of zij stelt zich ten doel om het zelf werken en het met elkaar werken van leerlingen in een veilig pedagogisch klimaat te bevorderen door hen daartoe de ruimte te geven. Een Dalton-leerling stelt zich ten doel om op een ondernemende en onbevreesde wijze zich kennis en vaardigheden eigen te maken. Dat onbevreesde, je bewust zijn van je zelf en leren vanuit een veilig gevoel’ zijn voor ons heel belangrijk.
Van oorsprong is het Dalton Plan een ‘tegenschool’. Parkhurst was verbaasd over het restrictieve stilzit- en luisteronderwijs uit haar tijd, waar leerlingen feitjes uit het hoofd moesten leren, die vervolgens weer overhoord werden. Het kon in haar ogen allemaal veel efficiënter. Ze ontdekte dat leerlingen die in vrijheid aan taakwerk mogen werken, actief aan de slag gaan, elkaar als vanzelf helpen en verantwoordelijkheid leren dragen voor hun werk, maar ook voor de groep. Deze betrekkelijk eenvoudige verandering in de school zorgde voor, wat in moderne termen genoemd kan worden, ‘afstemming op onderwijsbehoeften van leerlingen’. Leerlingen hoefden niet meer op elkaar en op de leerkracht te wachten, maar konden doorwerken.
Daarvoor is uiteraard vertrouwen van de leerkracht in de leerlingen nodig. Bij Parkhurst is dat vertrouwen de essentie van de pedagogische basis van haar Dalton Plan. Je kunt erop vertrouwen dat leerlingen ‘genormaliseerd’ gedrag vertonen, als ze zich niet hoeven te vervelen en aan interessante taken kunnen werken. Dalton Plan was voor Parkhurst geen methode of systeem. Ze zette leerkrachten aan om op basis van de grondgedachten van haar Plan te experimenteren. Door te reflecteren op de eigen praktijk en door uit te proberen wat in de eigen schoolsituatie werkt, zijn zo verschillende daltonbenaderingen ontstaan. ‘De’ daltonschool bestaat niet. De essentie is het experimenteren en op basis van reflectie tot verbeteringen komen.
Samenwerken
Leerlingen van verschillende leeftijden kunnen elkaar helpen. En op een Daltonschool zoals de onze is samenwerken essentieel. Leerlingen van de bovenbouw kunnen leerlingen uit de middenbouw helpen met het computerprogramma BOUW. Of leerlingen uit de onderbouw worden geholpen door leerlingen van de middenbouw om de spullen van een project te verzamelen. Leerlingen lezen elkaar voor en spelen samen op het plein. Ook in de groep zelf worden leerlingen geactiveerd en gestimuleerd om samen te werken. Als het stoplicht in de klas op oranje staat, mogen ze elkaar om hulp vragen. Leerlingen zijn maatje van elkaar en weten daardoor dat ze voor hulp en samenwerking altijd bij een ander terecht kunnen. We leren de leerlingen dat elkaar helpen niet hetzelfde is als het voorzeggen of uit handen nemen. Samenwerken is het voordoen en ieder verantwoordelijk zijn voor een deel van de taak. Elke leerling heeft een maatje uit de eigen groep en dit wisselt om de zoveel tijd zodat leerlingen er aan wennen om ook samen te werken met anderen, die je niet zo goed kent of niet zelf meteen zou kiezen.
Vrijheid en verantwoordelijkheid
Leerlingen mogen bij ons op school kiezen waar ze willen werken. Het gaat erom dat ze zich bewust worden op welk plekje en onder welke condities ze het beste tot leren komen. Dit betekent dat leerlingen in de klas kunnen blijven, maar ook dat ze op de gang en soms zelfs buiten kunnen werken. We geven hen vertrouwen dat ze heel goed zelf kunnen bepalen wat goed voor hen is. En als het niet goed gaat dat ze zich bewust gaan worden waar dat aan ligt en wat ze er zelf aan kunnen doen. Ook hebben de leerlingen taken en verantwoordelijkheden om de klas te verzorgen zodat het een prettige omgeving is. Leerlingen krijgen elke week een nieuw taakje en dragen zo hun verantwoordelijkheid voor de klas. Leerlingen krijgen eigenaarschap om hun lokaal in te richten en bij de kleuters om de hoeken leerrijker te maken door spullen van thuis mee te nemen.
Effectiviteit
Leerlingen kijken hun eigen werk na en ze kunnen elkaars werk nakijken. Ook werken we doelgericht zodat ze zich bewust zijn dat het niet gaat om een les die “af” is, maar dat het gaat over een doel dat je hebt behaald. We leren de leerlingen in een doorgaande lijn doelgericht te werken en zich bewust te worden van wat ze leren en waarom ze dat moeten. We toetsen alleen als dit het leren ondersteunt. En deze toetsen analyseren we zodat we ons onderwijs na de toets kunnen aanpassen.
Reflectie
Leerlingen kijken terug op het doel dat ze hadden, Heb ik het gehaald of (nog) niet. We geven leerlingen hoop dat als het nog niet is behaald, het alter wel behaald kan worden. We kijken terug en vooruit met leerlingen op een doel, op een les, op de dag. Leren vindt alleen plaats als je weet wat je gaat leren en je daarna kijkt of het is gelukt. Ook bespreken we twee keer per jaar met leerlingen of de Daltonessenties zichtbaar zijn in hun gedrag en of ze gegroeid zijn in hun ontwikkeling als kleine wereldburger.
Zelfstandigheid
Leerlingen werken met een weektaak. Ze plannen hun werk en reflecteren erop. Ze nemen zelfstandig beslissingen en zoals het werken op de gang of in het lege lokaal. Een autonoom gevoel draagt bij aan de identiteitsontwikkeling.
De visie
‘De opbrengst, dat ben ik’
Het Daltononderwijs op ODBS Het Talent geeft inhoud aan een brede vorming waarbij intellectuele- en creatieve groei in evenwicht zijn met sociale en persoonlijke groei. Het kind wordt uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen. ODBS Het Talent biedt daartoe een leef- en leeromgeving waar leerlingen worden gestimuleerd zich te ontwikkelen tot mensen zonder vrees met een kritische en democratische grondhouding. Wij willen een wezenlijke bijdrage leveren aan onze leerlingen om hen in staat te stellen te functioneren in een complexe samenleving door ondernemend en zelfverantwoordelijk te zijn in het leven, in het werken en in het samenleven, als participerend burger.
De missie
‘Daltononderwijs is iedere leerling gegund’
Onze school staat voor een brede vorming (zowel cognitief, cultureel, sportief en sociaal-emotioneel) die bijdraagt aan een sterke persoonsontwikkeling. Daltononderwijs is adaptief onderwijs dat bij leerlingen past en hen uitnodigt om op basis van (zelf)vertrouwen uitdagingen aan te gaan om zich verder te ontwikkelen. Het kritisch onderzoekend benaderen van moderne ontwikkelingen en inzichten is op een Daltonschool vanzelfsprekend. Daarmee gaat het Daltononderwijs voortdurend met zijn tijd mee, zonder de doelmatigheid van onderwijs en de inbreng van een ondernemend kind uit het oog te verliezen.
Openbaar onderwijs
De openbare school is bestemd voor alle leerlingen, ongeacht hun levensbeschouwelijke of culturele achtergrond, de maatschappelijke positie en opvattingen van hun ouders/verzorgers en de onderwijs en ondersteuningsbehoeften binnen de basisondersteuning. De school is er om samen met de ouders het kind kennis en vaardigheden bij te brengen en te begeleiden, zodat het zijn/haar eigen plaats in de samenleving kan vinden. Door een diversiteit aan leerlingen samen te brengen in één school, krijgt “samen spelen, samen leren, samen werken en samenleven” met respect voor andersdenkenden, ook daadwerkelijk inhoud. “Niet apart, maar samen”.
ODBS Het Talent is een school van het bestuur van het openbaar onderwijs op de Hoeksche Waard: De Hoeksche School. De Bestuursgids is te vinden op de website van De Hoeksche School: www.dehoekscheschool.nl